Сцепаніда-герой! 10

Сцепаніда-герой!

Вайна-гэта наша памяць і боль… Гэта наша гісторыя, праякую павінен ведаць кожны: ад малога да вялікага, каб не паўтараць памылак мінулага. Добра жыць у свеце, дзе людзіпаважаюць адзін аднаго, незалежна ад твайго полу, расы абоколеру скуры. Добра, калі ў цябе ёсць паўнавартасная сям’я. Ёсць, што паесці, што апрануць, куды пайсці. А што рабілілюдзі, якія жылі ў ваенны час і баяліся за заўтрашні дзень, таму што не ведалі чаго чакаць?

На гэтае пытанне існуюць годныя адказы ў асобе моцныхтвораў пра вайну. Да прыкладу, раман Рэмарка «Трытаварыша» пра сяброуства і каханне падчас вайны. РаманМаркуса Зусака «Кніжны злодзей» пра сілу слоў і здольнасці кніг выкормліваць душу. Аповесть ВасіляБыкава аб тым, як простая вясковая сям’я хацела быцьшчаслівай нават у самы страшны час. Хацела мець зямлю, гадаваць дзяцей, але ў лёсу на іх былі іншыя планы.

Васіль Быкаў — вельмі шчыры беларускі пісьменнік. Ён-адзін з нямногіх, хто пісаў пра тое, якой вайна была на самай справе: жорсткай, несправядлівай, бязлітаснай. Яго произвденеия знаходзілі водгук у сэрцах многіх людзей. Аповесть «Знак бяды» знайшла ў маім. Гэтая гісторыя пражанчыну, якая змагалася за справядлівасць да канца сваіхдзён. Яе звалі Сцепаніда. У яе быў муж-Пятрок. Яны ўдваіхз’яўляюцца галоўнымі героямі гэтай аповесці. Пятрок-чалавек, які неабходны кожнаму з нас. Ён і падасць шклянкувады, і выслухае, і падкажа словам, і дапаможа дзеяннем, часам будзе раздражняць, так, у яго няма прагнай цвёрдасці, мужчынскі самавітасці, з кожным ён гатовы пагадзіцца, але, на маю думку, гэта той мужчына, які патрэбны моцнайжанчыне як Сцепаніда. Яна— звычайная беларускаясялянка, вельмі актыўны чалавек.  Яе не пераканаць. Яе не спыніш ні перад чым. У пана Яхімоускага надрывалася упарабках, не шкадуючы сябе. Была жанчынай, якая ведала, чаго хацела. Зняважыць сябе яна не дазваляла нікому, заўжды магла пастаяць за сябе. Нават калі немцы прыходзілі, яна спрабавала ім супрацьстаяць, але не заўсёды атрымлівалася.

Сцепаніда-сапраўдны змагар за справядлівасць і за сваіхлюдзей. Васіль Быкаў паказвае гэта ў многіх сітуацыях. На сельсавеце Новік прапанаваў раскулачыць старога Гужа. Але Гуж быў як і ўсе, не багацей, чым іншыя, быўсерадняком, таму раскулачваць яго не варта было б. А Новікусё роўна стаяў на сваім і спрабаваў астатніх перавесці на свой бок, але не Сцепаніду. Яна набралася духу і сказала, што гэта несправядліва, што трэба раскулачваць кулакоў, а не сераднякоў. Але рашэннем большасці было прынятараскулачыць Гужа. Пасля гэтага прыйшла газета, у якойгаварылася, што ў Выселках раскулачылі толькі аднаговорага, які меў наёмную сілу,-Гужа, а ёсць яшчэ некалькі: Багацька Карніла, Прахорыха і Багацька Уладзімір. Сцепаніда абуралася. Яна крычала, злавалася, крыўдзілася, але верыла ў справядлівасць і вельмі хацела верыць, штосправядлівасць зараз пераможа крыўду. Як чалавек, якіадданы сваім людзям, яна ўзяла ініцыятыву ў свае рукі і вырашыла звярнуцца да Новіка па дапамогу. Сабрала рэчы і вырашыла паехаць у Полацк, але ёй перашкодзілі, нічога не атрымалася, раскулачылі… Пасля гэтага забралі Лявона. Казалі, што ён вораг. Сцепаніда стала змагацца за праўду. Пасварылася з-за гэтага з кіраўніком выканкома Капустай, якога прасіла заступіцца, а той сказаў — не. Але Сцепаніда не хацела пакідаць свайго вяскоўца ў бядзе, стала збірацьподпісы ў яго абарону, каб занесці ў раён. Там яе паперувярнулі. Што зрабіла далей Сцепаніда? Апусціла рукі? Не! Калі яна ўжо вырашыла, так не адступіць. Яна, хвораяжанчына, не кінула знікаць Лявона, папрасіла Пятраказ’ездзіць у Менск, каб звярнуцца да таварыша Чарвякова, да старшыні ўрада. Але яны з Петраком не паспелі, памёрЧарвякоў.

Сцепаніда ненавідзела тых паліцаяў, якія былі родам з яе вёскі. Яна не разумела, як «яе» людзі маглі з ёй так паступаць, як рабілі гэта Гуж, Каландзёнак. За сваю цяжкую жыццё яна ўсё ж спазнала праўду чалавечых адносін і пакрысе здабыла свой невялічкі чалавечы гонар. А той, хто аднойчы адчуў сябе чалавекам, ужо скацінай не стане. Сцепаніда ненавідзела немцаў за іх стаўленне да іншым людзям, простым вяскоўцам. Многае ў жыцці паказала ёй, што да людзей трэба ставіцца так, як яны да цябе. Менавіта таму ў галаве Сцепаніды нарадзілася ідэя, як адпомсціць немцам. БОМБА! Вядома бомба, якую калісьці забраў сабе Карніла. Так, прыйшлося ахвяраваць сваім парасяці, але мэта апраўдвала сродкі, па меншай меры так думала Сцепаніда. Ужо той факт, што Сцепаніда адважылася на такі ўчынак, робіць яе героем таго часу, той вёскі, тых людзей. Яна не пабаялася рызыкнуць, хоць ведала, да чаго гэта прывядзе. Яна перепрятывала гэтую бомбу, якая ў 5 разоў цяжэй яе. І не зважаючы на ўсе цяжкасці, яна гатовая была да такога адважнаму ўчынку. Для мяне гераізм, у першую чаргу, — смеласць на ажыццяўленне сваёй ідэі. І Сцепаніда як не хто іншы, з’яўляецца героем аповесці Васіля Быкава «Знак бяды». І, у рэшце рэшт, памерла яна гераічна: яна засталася верная сваім людзям, перакананні і Радзіме. Нават на шляху да смерці, яна не выдала таямніцы, тым самым паставіла жыццё немцаў пад пагрозу: яны не ведалі, дзе знаходзілася бомба, і раўнуць яна магла ў любы момант. Што гэта калі не гераізм?

Добавить комментарий